«Dapi che jau viv a Mexico, sun jau pli svizzer che mai»

Il dumber da las Svizras e dals Svizzers che vivan a l’exteriur surpassa per l’emprima giada la marca dad 800’000 – ed è ussa tuttina aut sco il dumber da la populaziun dal pli grond chantun da la Svizra, il chantun Vad. Per tut quellas e quels che vivan a l’ester rapporta swissinfo.ch dals fatgs politics en Svizra e da quai che occupa uschiglio anc noss pajais. 

Cun 27 onns ha Hans Broder fatg sia valisch. El vuleva vesair il mund ed è perquai emigrà en l’America Latina. Sia carriera è in’istorgia da success – sco student senza plans concrets ha el fundà ina communitad svizra en il Mexico. Grazia a questa cuminanza è el vegnì en contact cun la firma svizra Glice. Per quella venda l’um che ha ussa 35 onns surfatschas da glatsch artifizial en tut l’America Latina. 

Dapi il 2021 represchenta Broder era las 5500 persunas svizras che vivan en il Mexico en il Cussegl dals Svizzers a l’exteriur ed è cun quai lur portavusch en la Confederaziun. El di: «Dapi che jau viv a Mexico, sun jau pli svizzer che mai.» 

La patria al stat a cor e via swissinfo.ch s’infurmescha el davart ils eveniments en Svizra: «A mai plaschi che la plattafurma permetta er a Svizras e Svizzers a l’exteriur da la segunda e terza generaziun da mantegnair ina relaziun cun la Svizra. Ils artitgels augmentan l’interess per la Svizra, perquai ch’els includan la perspectiva estra.»

Anc mai n’han tantas Svizras e tants Svizzers vivì a l’exteriur – la tschintgavla Svizra è prest il terz grond «chantun»: per l’emprima giada insumma èn registrads passa 800’000 Svizras e Svizzers tar ina represchentanza svizra a l’exteriur. L’Europa resta il continent preferì, ma adina dapli Svizras e Svizzers sa domicilieschan en l’Asia. (Funtauna: siwssinfo.ch)

Hans Broder è ina da las var 800’000 persunas svizras che vivan a l’exteriur. Mintg’onn vegnan vitiers 30’000 ulteriuras persunas che fan lur valisch ed emigreschan. Quai èn diesch pertschient da las burgaisas e dals burgais svizzers. Sco «tschintgavla Svizra» na fan els betg mo part da la democrazia naziunala, els contribueschan era lur perspectivas a las debattas svizras, sco per exempel Hans Broder sco delegà dal Cussegl da las Svizras e dals Svizzers a l’exteriur. Tranter auter è era quai in motiv pertge ch’el consultescha regularmain swissinfo.ch. 

Ensemen cun l’Organisaziun da las Svizras e dals Svizzers a l’ester (OSE) tgira swissinfo.ch in partenadi strategic per garantir las infurmaziuns e l’entretschament da la tschintgavla Svizra. Il president da l’OSE Filippo Lombardi ha accentuà il 2022 a la conferenza annuala da l’Organisaziun da las Svizras e dals Svizzers en Germania che la communitad da las Svizras e dals Svizzers a l’exteriur creschenta en tut il mund stoppia vegnir percepida en tut las furmas pussaivlas qua tar nus: «I na basta betg, sch’in president da la Confederaziun menziuna a chaschun da mintga prim d’avust che mintga Svizra e mintga Svizzer a l’exteriur sajan ambassadur  da la Svizra a l’ester.» (Funtauna: SWI swissinfo.ch) 

En pli pussibilitescha swissinfo.ch er in access a schurnalissem da qualitad en quels pajais, nua che la libertad da pressa è restrenschida. Pervia dals rapports censurads davart la guerra en l’Ucraina èsi per exempel difficil per ils umans en Russia da s’infurmar. Cura che la guerra ha cumenzà è swissinfo daventà sco plattafurma da novitads per blers la nova funtauna d’infurmaziun.  

Francesca Guicciardi, zercladur 2023