«Fascinaziun medias»: in viadi tras il mund medial
Era 100 onns suenter la fundaziun da l’emprim program da radio concessiunà da la Svizra è il mund medial anc adina fascinant. Per il giubileum ha SRF pussibilità al public, en il rom dad in accent tematic da diesch dis, da dar in’egliada persunala davos las culissas ed al ha rendì accessibla e perceptibla la lavur schurnalistica.
«In onn suenter l’incendi da guaud en il Vallais: tut è mort, tut è destruì.»
Il moderatur dad «Einstein» Tobias Müller rumpa giu cun ils pizs da la detta in toc scorsa arsa d’ina planta e dumonda en la camera: «Tge pon ins far per ch’il guaud creschia puspè?»
Ina curta pausa, lura cloma in um da camera: «Di anc ina giada tes text!»
«In onn suenter l’incendi da guaud en il Vallais …»: Tobias Müller rumpa giu in ulteriur toc scorsa. Quel dat quasi dapart tranter sia detta, durant ch’el repeta sia intro, ed al lascha crudar per terra. L’um da camera dat dal chau: la scena è registrada.

Il moderatur da «Einstein» Tobias Müller durant las lavurs da filmar.
Co che SRF porta la scienza en stiva
Quai èn invistas ch’in public ha mo darar: l’egliada sin las cameras, sin il producent, las nundumbraivlas scenas fin ch’ina moderaziun è buna. Sut il titel «Fascinaziun medias» ha SRF festivà dals 23 d’avust fin il 1. da settember 2024 il giubileum da 100 onns da las medias electronicas en Svizra tudestga. Grazia ad emissiuns ed occurrenzas tematicas ha il public pudì far in viadi tras il mund medial: da visitas guidadas tras il studio, da making-ofs fin a registraziuns en directa cun il public.
En quest rom è era cumparì in video da diesch minutas che permetta da dar in’egliada davos las culissas dal magazin scientific «Einstein». «Il public vesa en emprima lingia nossas persunas che modereschan e pensa perquai forsa che Tobias Müller fetschia tut sulet l’emissiun», di Andrea Fischli Roth. Ella è la responsabla per l’offerta dal team multimedial scienza da SRF. «Tge ch’i dovra tut davos las culissas per producir in’emissiun da 36 minutas na san bleras persunas betg.»
Sco moderatur stat Tobias Müller per regla dus dis davant la camera – lura cloma gia la proxima emissiun. Il team da redacziun è en viadi fin ad otg dis supplementars per registrar scenas betg moderadas en auters lieus da filmar. «Per realisar trais fin quatter minutas temp d’emissiun dovri mintgatant in entir di da filmar», di il producent dad «Einstein» Jörg Niggli.
Var 25 pertschient da la lavur redacziunala d’ina singula emissiun importa la lavur da retschertga tematica. Il rest è lavur da producziun: tschertgar protagonistas e protagonists, sclerir ils lieus d’acziun, coordinar termins, sa cunvegnir a l’intern da la chasa e surtut far las lavurs da filmar e da tagliar. En pli èsi da crear las graficas e da concepir la dramaturgia: las aspectaturas ed ils aspectaturs duain la finala guardar cun gust tut las 36 minutas da l’emissiun.
Igl è in schurnalissem pretensius che SRF porscha cun ina tala emissiun. Però in che dat al public ina gronda valur. Cun sias emissiuns scientificas avra SRF ina fanestra: a la communitad, al pajais – ed al vast mund davosvart.
SRF sco punt tranter differents ambients da viver
«L’accent tematic ‹Fascinaziun medias› renda visibel cun l’exempel da SRF tge che las medias electronicas prestan ozendi tut», declera Julia Gubser ch’è stada responsabla per ils diesch dis tematics ensemen cun Walter Herger. «Nus pussibilitain cun talas purschidas da dar invistas autenticas en nossa lavur. Per exempel co che nossas collavuraturas e noss collavuraturs retschertgan e preparan cuntegns sin fundament da lur cumpetenzas.»
Tals accents tematics duain render accessiblas e perceptiblas las medias electronicas per il public e quai en lur entira dimensiun tematica e formala: ils gieus paralimpics a Paris precis sco l’emissiun «Sternstunde Philosophie», che ha festivà il 2024 ses giubileum da 30 onns, han fatg part da l’accent tematic.
Ils formats sa drizzan a differentas persunas, ma gist en questa diversitad vesan Herger e Gubser ils aspects cuminaivels: «Nus vulain mussar che noss formats audiovisuals porschan tant valurs d’utilisaziun persunalas sco era socialas», di Herger. «Ina persuna na sto sezza betg avair gugent in’emissiun per chapir ch’ella è per numerus auters umans ina spierta impurtanta.» Cun sias purschidas veglia SRF far ina punt tranter ils differents ambients da viver e promover en quella moda la chapientscha ed il barat vicendaivel.
100 onns istorgia da radio: esser da la partida en directa
Las medias electronicas èn sa midadas fundamentalmain ils ultims 100 onns. Las pussaivladads per sa barattar e sa participar a la cultura ed als eveniments mundials èn sa multiplitgadas tecnicamain ils ultims 100 onns. Nus na duvrain gia daditg betg pli ina televisiun per retschaiver novitads u guardar films. Quai ch’è vegnì emess pli baud via ina gronda chista naira en stiva, avain nus ozendi en il satg da las chautschas. «Precis quai fa las medias electronicas er uschè fascinantas per nus tut:tas», di Walter Herger. «Las medias permettan a nus da participar a la cuminanza. E grazia a las medias socialas po ina e scadin schizunt concepir sez:za in medium.»
Questa plivalur dal barat direct tranter il medium ed il public è vesaivel er ils 23 d’avust 2024, in venderdi suentermezdi exact 100 onns suenter che la pli emprima emissiun da radio da la Svizra tudestga è vegnida transmessa. 14 visitadras e visitaders tegnan il flad en il studio dal «Regionaljournal» a Berna. El:las na fan betg pip, sa fultschan enturn il pult da la tecnica, persequiteschan cun ils egls il script sin in dals moniturs e guardan adina puspè vers ensi per vesair, schebain il text sa cunfa cun ils moviments dals lefs da la moderatura Aline Langenegger.
Live da l’occurrenza el studio dad SRF a Berna.
La gruppa da visitadras e visitaders fa part da las prest 100 persunas ch’èn vegnidas quel di en il studio da SRF a Berna per visitar las redacziuns e silsuenter esser da la partida en directa al format «Tagesgespräch». La gruppa vegn manada tras las localitads: da l’archiv en il tschaler via la stgala cuverta cun tarpun si en il biro, nua che vegn producì l’«Echo der Zeit». En mintga nov local, en il qual la gruppa da visitadras e visitaders entra, aud’ins adina danovamain co ch’ella murmura plain smirvegl. «Jau sun adina mda dumandada co che questas persunas vesian ora», manegia ina dunna pli passada. «A partir dad ussa poss jau m’imaginar la fatscha correspundenta!»
«Jau na taidlel en sasez mai radio», di in scolar ch’è qua cun sia classa dal gimnasi Neufeld da Berna. «Ma jau crai che quai sa midia uss!» Ses ami cumplettescha: «Igl è totalmain fascinant da vesair quant structurà che tut è!» Ins auda l’entusiassem en sia vusch. «Jau n’avess mai pensà quant che tantas bleras persunas che collavurian ad ina suletta contribuziunetta.»
Noemi Harnickell, settember 2024