Co che l'economia profitescha da la SRG SSR
Firmas da producziun, autur:as, interpresas artisanalas: Numerusas interpresas e branschas profiteschan d’incumbensas ed investiziuns da la SRG SSR. Quant che la chasa da medias contribuescha a l’economia publica e quantas plazzas da lavur che vegnan stgaffidas uschia mussa in’analisa da l’institut per la retschertga economica BAK Economics.
Il pocal dal «Samschtig-Jass» u il recipient da lottarias da «Happy Day»: Cura che Walter Gloor guarda emissiuns da la SRG SSR, vesa el regularmain sia atgna lavur en la televisiun. Ina giada è ella messa pli fitg en scena, sco il pocal dal «Samschtig-Jass», in’autra giada fa ella part da l’equipament dal studio. Il tratg communabel da tut quels objects è ch’els èn fatgs da vaider acrilic, pli enconuschent sco plexiglas. Walter Gloor e la firma Akuplex èn sa spezialisads sin l’elavuraziun da quest material. A Fällanden en il chantun da Turitg producescha l’interpresa pitschna mesauna tranter auter tavlas da reclama, pachetadis u cumponentas industrialas – e collavura dapi 20 onns era regularmain cun la SRG SSR. Questa collavuraziun è mo in da numerus exempels per la creaziun da valur che la SRG SSR generescha en Svizra. Sco incumbensadra dad auturas, acturs u firmas da producziun – ma era da firmas dad autras branschas sco apunto Akuplex – gida la SRG SSR a stgaffir numerusas plazzas da lavur en autras interpresas.
Ditg pli precis a stgaffir 5019 plazzas a temp cumplain, sco quai che mussa in studi da l’institut per la retschertga economica BAK Economics publitgada il matg 2024. Cun mintga plazza da lavur tar la SRG SSR sezza – quai èn var 5500 plazzas a temp cumplain – «è perquai colliada ina plazza da 91 pertschient en in’autra interpresa da la Svizra» , scrivan las auturas ed ils auturs dal studi che ha analisà per incumbensa da l’Uffizi federal da communicaziun UFCOM la contribuziun da la SRG SSR a l’economia publica.
Mintga franc porta ina valurisaziun da 93 raps en autras firmas
La segunda analisa da quest gener suenter il 2016 mussa plinavant: Las passa 10’500 plazzas da lavur internas ed externas occupeschan 13’500 persunas e mainan ad in’entrada da las lavurantas e dals lavurants da var 1,1 milliardas francs. La valurisaziun da la SRG SSR, pia sia contribuziun a la prestaziun economica da la Svizra, ha importà l’onn 2022 1,67 milliardas francs, sco quai ch’ins ha calculà a maun d’ina analisa dals effects basada sin models. Da quella summa ha la SRG SSR sezza realisà 869 milliuns francs.
805 milliuns francs èn vegnids generads tras effects secundars, per exempel cun il consum dal persunal da la SRG SSR u cun retrair prestaziuns preliminaras dad autras interpresas. «Mintga franc valurisà che vegn realisà directamain tras l’activitad da producziun da la SRG SSR, effectuescha anc ina giada ina valurisaziun da 93 raps en autras interpresas », uschia sa cloma il facit dal studi.
Impuls economics na dat la SRG SSR betg mo cun incumbensas per il manaschi current, mabain era cun investiziuns a pli lunga vista. Uschia ha l’interpresa investì ils ultims diesch onns passa ina milliarda francs tranter auter en mesiras da construcziun u l’equipament tecnic, per exempel en vehichels da producziun u sistems dad IT.
En il Tessin è l’impurtanza la pli gronda
Cun ina cumpart da 0,2 pertschient da l’entira prestaziun economica en Svizra è l’impurtanza economica da la valurisaziun da la SRG SSR bain relativamain pitschna. En tschertas regiuns dal pajais è la cumpart dentant cleramain pli auta, sco quai ch’il studi mussa. Uschia munta ella en la Svizra taliana a 0,7 pertschient. Che l’impurtanza economica da la SRG SSR en relaziun cun l’economia generala regiunala è la pli gronda en il Tessin sa mussa era tar las plazzas da lavur: 0,8 pertschient da las plazzas sa fundan sin l’activitad da la SRG SSR, sin plaun naziunal èn quai mo 0,2 pertschient.
Collavuraziun surregiunala: Il 2024 ha la firma turitgaisa producì ina maisa sin mesira per in studio da RSI.
fotografia: MAD
«Muments che fan daventar mai losch»
L’interprendider Walter Gloor stima la collavuraziun regulara cun la SRG SSR, ella saja impurtanta per sia interpresa. Las incumbensas che Akuplex exequeschia mintgamai sajan pretensiusas e perquai er interessantas. «A maun da las directivas da decoraturs da tribuna u da manadras da project producin nus unicats sin mesira.» Dacurt è resultada ina collavuraziun surregiunala: Akuplex ha fabritgà ina maisa transparenta per il studio da RSI. «Nus avain lavurà enturn trais emnas vi da questa maisa», di Walter Gloor. Da vesair ils agens products pli tard en la televisiun è adina spezial per el: «Quai èn fitg bels muments che fan daventar mai losch.»
Tobias Hänni, avust 2024
