Per pli paucas barrieras: Co che la SRG SSR s'engascha en la perscrutaziun

Tgi che vul far part da la vita politica e sociala sto s’infurmar. Quai n’è betg per tuttas e tuts tuttina simpel: per persunas impedidas da la vesida u da l’udida è l’access a cuntegns medialssavens engrevgià. Perquai s’engascha la SRG SSR en la perscrutaziun e promova projects innovativs che vulan automatisar differentas purschidas cun agid da l’IA.

Mintgatant s’agita Martina, sch’ella fa ir la televisiun: las novitads actualas na stattan betg adina a disposiziun en sia lingua materna – la lingua da segns. Per la dunna senza udida è quai ina sfida, cunquai ch’ella s’infurmass gugent. Quai duai sa midar pass per pass.

La SRG SSR è s’obligada d’engaschar per adina dapli programs interpret:as da la lingua da segns e da suttitular fin il 2027 tut ils programs. Quai munta dentant in grond sforz per la chasa da medias e n’è betg uschè simpel da realisar. Interpret:as da la lingua da segns u audiodescripziuns èn numnadamain char:as. In grond potenzial per spargnar custs per quests servetschs porscha dentant l’automatisaziun cun agid da l’intelligenza artifiziala (IA). Perquai è ed è stada la SRG SSR involvida en differents projects che vulan stgaffir cun tecnologias innovativas in access senza barrieras a tecnologias d’infurmaziun e da communicaziun per persunas cun impediments.

«Nus stuain perscrutar vinavant»

In da quests projects da perscrutaziun è stà «easier» ch’è vegnì sustegnì da Swiss TXT, la societad affiliada da la SRG SSR, ed ha durà fin il 2023. L’idea da quel era da sviluppar in’app da translaziun e dacommunicaziun automatisada cumplainamain che pussibilitescha a persunas cun e senza udida da communitgar e d’interagir en la lingua da segns. Bain ha il project fatg progress impurtants, ma la finamira da sviluppar in product commerzialisabel n’han ins betg cuntanschì. La raschun principala: la mancanza da datas. Talas dovri numnadamain enorm bleras per pudair trenar andantamain ina IA. «Cun la lingua da segns stain nus oz là, nua che nus stevan avant 30 onns cun la translaziun da linguas discurridas», di il manader da projects Giacomo Inches. Per sviluppar in’app da communicaziun sto vegnir perscrutà vinavant.

L’IA scriva scripts per l’audiodescripziun

Questa lavur da perscrutaziun approfundada capita p.ex. en il program IICT (Inclusive Information and Communication Technologies) da l’Universitad da Turitg, en il qual Swiss TXT è er involvì. Il program cumpiglia tschintg projects parzials: fertant ch’in s’occupa da la translaziun da la lingua da segns automatisada, sa fatschenta in segund cun il tema da l’audiodescripziun (AD). Quella pussibilitescha a persunas impedidas da la vesida l’access a cuntegns visuals: ella descriva acusticamain las acziuns ed ils segns relevants da videos, inclusiv il text che cumpara. L’AD sa basa qua sin scripts che vegnan elavurads tenor tschertas convenziuns. En il project parzial dad IICT duain quests scripts da l’AD ussa vegnir creads a moda mez automatica cun agid da l’identificaziun da scenas visualas e cun generar text cun agid da l’IA. Mez automatic, perquai ch’ils scripts ston anc vegnir surlavurads d’ina persuna. «Actualmain n’èn ils sistems anc betg buns avunda per crear sulets l’AD. La finamira è d’augmentar l’effizienza cun agid da la maschina», di la manadra dal program Sarah Ebling da l’Universitad da Turitg.

Collavuraziun stretga cun pertutgad:as

Ils trais ulteriurs projects parzials dad IICT s’occupan da la simplificaziun automatisada da texts, da suttitels discurrids e da la verificaziun da la lingua da segns. En tut quests projects collavuran las perscrutadras ed ils perscrutaders stretgamain cun persunas pertutgadas. «Nus tschertgain permanentamain il barat. Quai è tant pli impurtant cun la lingua da segns. Qua han ins onns a la lunga sviluppà tecnologias che na correspundevan betg als basegns da persunas senza udida», di Ebling. Quai haja chaschunà malcuntentientscha e temas. «Quai na duai betg sa repeter cun l’IICT.»
Tant las datas rimnadas en ils projects dad IICT sco era quellas da «easier» èn accessiblas libramain. Uschia na profitescha betg mo la SRG SSR dals projects, mabain l’entira societad: grazia a la perscrutaziun po l’accessibladad senza barrieras far gronds svilups – ed uschia era la participaziun politica e sociala da persunas cun impediments.

Kevin Hofer, fanadur 2024